مفهوم شهرسازی
در این بخش به مفهوم شهرسازی و تعاریف آن از دیدگاه اساتید می پردازیم:
شهرسازی
عبارت است از مطالعه طرح‌ریزی و توسعه شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات شهری و پاسخ‌گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری، آنچه که به طور معمول در شهرسازی صورت می‌گیرد، طراحی، تقویت و تنظیم فضا به منظور ایجاد توسعه‌ای موزون است، دانش شهرسازی به بررسی کلیه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب یک نظام هماهنگ، مدیریت و سازماندهی کند.
شهرسازى یک کار گروهى و یک کوشش دسته‌جمعى با شرکت متخصصین علومى است که به‌نحوى در زمینهٔ مسائل شهرى مى‌توانند به مطالعه بپردازند و در جهت بهبود، توسعه و به‌طور کلى وضع آینده آنها به تعیین برنامه مبادرت کنند. شهرسازى علم ظریفى است بین علوم فنی، انسانى و اقتصادى و طبیعى که هر چند خود رشته مستقلى از علوم است، از بسیارى از آن ها یارى مى‌گیرد.
شهرسازی در کتب لاتین به مفاهیم مختلفی تعریف شده است از جمله فن و مهارت ساخت شهر، تهیه نقشه شهر، تدبیر کردن در امور شهر و ساخت محیط شهر می‌باشد، همچنین شهرسازی به عنوان طرح آگاهانه کالبدی است.
تعریف شهرسازی از نگاه شهرسازان ایران و جهان
دکتر لقایی استاد شهرسازی دانشگاه تهران :
شهرسازی یک رشته چند بعدی و میان رشته‌ای است و دانشجوی این رشته دروس متعددی در زمینه جامعه‌شناسی شهری، اقتصاد شهری، برنامه‌ریزی شهری، توسعه شهری و طراحی شهری می‌گذارند و اطلاعات مورد نیاز را در زمینه ادراک فضای شهری، تشخیص نیازهای جمعیتی، امکانات برنامه‌ریزی و تنظیم کاربری‌ها بر اساس نیازها را در حد توسعه روستایی و شهرهای کوچک به دست می‌آورد.»
دکتر رفیعیان استاد شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس :
«شهرسازی علمی است که به بررسی کلیه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب یک نظام هماهنگ، مدیریت و سازماندهی کند و متخصص شهرسازی نیز کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه‌ای بسامان و مطبوع برای یک شهر ارائه دهد. برنامه‌ای که تصویرگر سیمای شهر در آینده است.»
مهندس انصاری‌نیا استاد شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی :
«ما واقعیتی بیرونی تحت عنوان شهرسازی نداریم. یعنی؛ هیچ دستگاه واحد یا نهاد اجتماعی توان طراحی و ساخت پدیده‌ای به بزرگی شهر را ندارد. بنابراین کلمه شهرسازی از نظر مفهومی، معنا ندارد و ما معادل آن را نیز در زبان های خارجی نداریم و به جای آن از عنوان های برنامه‌ریزی شهری و طراحی شهری استفاده می‌کنیم؛ چرا که شهر را می‌توان برنامه‌ریزی کرد یا بخش‌هایی از آن را طراحی نمود. یعنی مدل فیزیکی آن را ایجاد کرد. اما کسی نمی‌تواند مسئولیت ساخت پدیده پیچیده‌ای مثل شهر را بر عهده بگیرد. به همین دلیل عنوان شهرسازی درست نیست و در شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم نیز نام این رشته برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای می‌باشد.»
«کبیل شهرسازی را دانش سامان دادن کاربری زمین، تامین محل ساختمان ها و مسیر جاده‌های ارتباطی با حداکثر عملی بودن و راحتی و دسترسی تعریف کرده است.»
«لینچ شهرسازی را توزیع نظام کلی فضایی فعالیت ها و عناصر در یک منطقه یا زمین دانسته است.»
«چیپین انجام تلاش منظم و سیستماتیک در جهت پیش بینی گرایشهای اجتماعی و اقتصادی یک جامعه و هماهنگ کردن محیط فیزیکی با آن را شهرسازی بحساب آورده است. همچنین وی در تعریفی دیگر شهرسازی را چیزی جز انجام کاربری زمین ندانسته است.»
برخی دیگر از صاحب نظران، شهرسازی را نوعی برنامه‌ریزی فیزیکی دانسته‌اند که جهت ارائه طرح و برنامه ریزی فیزیکی آینده، نگرش به حال و گذشته نیز لازم است و در تمام زمینه‌ها فرآیند حال و گذشته باید نگریسته شود. هر برنامه‌ریزی چون آینده مورد نظری را در پیش دارد پس باید هدف مشخصی را نیز دنبال کند و راه ها و گام های رسیدن به اهداف آینده باید مدنظر قرار گیرد.
روز هشتم نوامبر در سال ۱۹۴۹ توسط پرفسور کارلوس ماریا دلاپائولرا ، استاد فقید دانشگاه بوینوس آیرس آرژانتین همزمان با افتتاح انستیتو مطالعات مسائل شهرسازی دانشگاه، تحت عنوان روز جهانی شهرسازی (World Town Planning Day) ثبت گردید که در ایران در میان دانشجویان شهرسازی به روز جهانی شهرساز نیز معروف است. این روز در ایران مطابق با ۱۷ آبان ماه می باشد. وی هدف اصلی خود را از نام گذاری چنین روزی پیشبرد و بالابردن علاقه به مباحث شهرسازی در میان عامه مردم و متخصصان در مقیاس های محلی، ملی و بین المللی عنوان نمود.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.