رشته معماری – ایوان خشت خانه

در این بخش به بررسی رشته مهندسی معماری، وظایف آن ها و بازارکار آن می پردازیم:

معرفی رشته مهندسی معماری

اگر شما از افرادی هستید که ذوق هنری بالا، قابلیت خلق ایده های جدید و روحیه کار تیمی دارید، می توانید یک معمار موفق شوید و تمام ویژگی های معمار شدن را دارید. در کنار این موارد، اگر به فن مهندسی ساختمان علاقه و آشنایی دارید، باید به شما بگوییم که معماری بهترین رشته برای شما است. این رشته قدمت تاریخی طولانی دارد و تلفیق هنر و فن می باشد. اگر به فرهنگ لغات مراجعه کنید، برای اصطلاح مهندس معانی مختلفی وجود دارد. یکی از این معانی، هندسه دان است. مهندسی علمی است که با هندسه و مبانی آن سر و کار دارد و شخص معمار، هنرمندی است که به کمک علم هندسه و ادغام آن با هنر خویش، به خلق بناها و محیط های جدید می پردازد که ممکن است تا هزاران سال سرپا باشند و حتی فرهنگ و جامعه یک منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد.

معماری بیش از اینکه تکنیک و فن باشد، هنر و ذوق است. در واقع می توان گفت ظاهر و نمای شهرها را مهندسان معمار می سازند. معماری، که برخی آن را مادر هنرها می دانند، قدمتی بسیار طولانی در تاریخ دارد و در ایران نیز به سال ها پیش از اسلام باز می گردد.

مهندس معمار چه کار می کند ؟

کسی که طراح و سازنده بناها و ساختمان ها می باشد، مهندس معمار است. مهندس معمار، نقشه های ساختمان های جدید و برنامه بازسازی و محافظت از ساختمان های قدیمی را طراحی می کند. همچنین کار مهندس معمار طرح ریزی ترکیب و نحوه قرار گیری مجموعه ای از ساختمان ها و فضاهای اطراف آن ها نیز می باشد. او این کارها را با تکیه بر علم مهندسی، ذوق هنری و شناختی که از فرهنگ، آداب و رسوم، جغرافیای انسانی و طبیعی محل مورد نظر خود دارد، انجام می دهد.

مهندس معماری می‌تواند در زمینه‌های زیر فعالیت کند:

طراحی (تک بنا یا مجموعه زیستی کوچک)، از طراح های اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا و عناصر تشکیل دهنده بنا
رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری (مهندسی مشاور(
نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی (مهندسی ناظر)
مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های معماری (مدیریت پروژه)
تأسیس و سرپرستی مؤسسات پیمانکاری و احداث ساختمان
همکاری با کلیه متخصصینی که کار آنها به نحوی با ساماندهی محیط زیست مرتبط است. مانند اکولوژیست‌ها، جغرافی دانان، اقلیم شناسان، برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی و…
طراحی پارک‌ها و میادین شهری و محوطه سازی آنها
مشارکت در پروژه‌های برنامه ریزی و طراحی شهری و شهرسازی
طراحی تک بناها در مقیاس کوچک و انجام دکوراسیون داخلی
انجام کارهای پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی فضا

تفاوت کار مهندس عمران و مهندس معمار

مهندس معمار با مهندس عمران در گرایش سازه شباهت هایی دارد. اما یک تفاوت اساسی بین آن ها این است که مهندس عمران در طراحی بنا صرفا به اصول فنی توجه می کند ولی مهندس معمار علاوه بر اصول فنی، به جنبه های زیبایی شناختی، روانشناسی و فرهنگی آن بنا نیز توجه دارد. مهندس معمار معمولا بر اساس ایده های فردی، نیازهای جامعه، قوانین و مقررات موجود و خواست و سلیقه کارفرما، کار طراحی ساختمان ها و بناها را انجام می دهد.

وظایف مهندس معمار

مهندسین معماری با توجه به اینکه در چه محیط های کار می کنند دارای وظایف مختلفی می باشند. ما در اینجا مهمترین وظایف آن ها را به صورت طبقه بندی شده اشاره کرده ایم. هر یک از مهندسین معماری با توجه به اینکه در چه محیطی و چه شرکت یا سازمانی فعالیت می کنند چند وظیفه از وظایف زیر را بر عهده دارند.

یافتن پروژه جدید از طریق بازاریابی و دادن توضیحات لازم برای مشتری
مشورت با مشتری برای تعیین نیاز مشتری و الزامات لازم برای ساختمان ها
بررسی و تحلیل شرایط و خصوصیات زمین و محوطه ساخت و ساز
تعیین خصوصیات فیزیکی و کمی طرح همراه با تخمین مواد و تجهیزات لازم و هزینه یابی و زمان بندی اولیه پروژه
تهیه طرح ها و نقشه های پروژه با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مدلسازی کامپیوتری
همکاری با سایر مهندسان از جمله مهندسان تاسیسات مکانیک، مهندسان برق و … در انجام محاسبات فنی و تاسیسات مکانیکی و برقی و …
نظارت بر کار تکنسین ها و کارگران
بستن قرارداد با پیمانکاران
مدیریت پروژه های ساخت و ساز
بازدید از محل پروژه برای اطمینان یافتن از پیشرفت آن مطابق با برنامه

معمولا بیشتر مهندسان معمار دارای مدرک کارشناسی، می توانند طراح فنی ساختمانها، ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره شوند. مهندسان معماری که مدارک عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی دارند، به دلیل گذراندن دروس هنری معماری بیشتر، علاوه‌ بر طراحی‌ بناها می‌توانند به‌ طراحی‌ و ساخت‌ ماکت‌ و طراحی‌ معماری‌ داخلی‌ بپردازند یا به‌ عنوان‌ ناظر ساخت‌ فعالیت‌ کنند. مهندس معمار می تواند حتی کار و کسب درآمد خود را از زمان تحصیل شروع کرده و به عنوان نقشه کش و کمک طراح وارد بازارکار شود.

کار به صورت پروژه ای

مهندس معمار فرصت های شغلی زیادی را به صورت کارهای پروژه ای پیش رو دارد. پیشرفت کاری مهندس معمار به میزان زیادی به مهارت ها، شایستگی ها و تجارب او ارتباط دارد.

کارآفرینی، استخدام دولتی یا کارمند شرکت خصوصی

با داشتن تجربه کاری و سرمایه لازم مهندس معمار می تواند شرکت مستقلی تاسیس کرده و به شکل قراردادی با سازمان ها، شرکت ها و افراد مختلف کار کند. همچنین می تواند در شرکت های دولتی و خصوصی حوزه معماری و ساخت و ساز مشغول به کار شود .مهندس معمار همچنین آمادگی‌ کار در رشته‌های‌ مرتبط‌ با معماری‌ مثل‌ معماری داخلی، طراحی‌ صحنه‌ یا طراحی‌ صنعتی‌ را نیز دارد.

کار به جای مهندس عمران یا بالعکس

کار مهندس معمار و مهندس عمران در برخی از پروژه های موجود در کشور با یکدیگر تداخل کرده است. یعنی گاهی به جای مهندس معمار از مهندس عمران و برعکس استفاده می شود. البته به طور کلی حوزه کاری مهندس معمار از یک مهندس عمران محدودتر است.

مهندس معمار برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذیصلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداری ها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت و یا مجوزهای دیگر، نقشه هایی را می پذیرند که توسط مهندسان معمار دارای پروانه اشتغال تهیه شده باشد و برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود.